حسابداری ثبت معاملات مالی، مرتب سازی دادهها، جمع بندی و ارائه نتایج در گزارشها و تحلیلهای مختلف مالی است. یک نمونه از حسابداری، بر ارائه اطلاعات مالی در قالب گزارش هایی مانند ترازنامهها، سود وزیان و اسناد مالی و غیره تمرکز دارد و دیگری، به ارائه اطلاعات مربوط به مدیریت سازمان است که هدف آن زنده نگه داشتن سازمان در زمینه امور مالی و جلوگیری از ورشکستگی آن است.
اطلاعات مربوط به پرداخت ها و دریافتها، دارایی شرکت، بدهیها، تخمینهای مالی و موارد دیگر که عموما از طریق نرم افزار حسابداری محاسبه میشوند، و برای هدفگذاری و همچنین برنامهریزی رشد کسب و کار مهم هستند که در این میان، دو نوع خاص از حسابداری وجود دارد که تفاوت بین آنها اهمیت بالایی دارد، حسابداری دولتی و حسابداری بازرگانی،
هر چند که معمولا هردوی آنها به عنوان یک نوع از حسابداری در نظر گرفته می شوند، اما نحوه عملکرد، سازماندهی اطلاعات مالی آنها بسیار متفاوت است.
تفاوتهای عمده بین حسابداری دولتی و بازرگانی
مبنای حسابداری
مهمترین تفاوت این دونوع حسابداری، مبناي حسابداري آنها است که تعیین کننده اصل و اساس بقیه تفاوتها میباشد به طوری که در حسابداري دولتي مبناي نقدي يا نقدي تعديل شده و يا نيمه تعهدي مورد استفاده قرار ميگيرد ولی در حسابداري بازرگاني از مبناي تعهدي (کامل) استفاده ميشود.
بودجه
در حسابداری دولتی، از سیستم برنامهریزی برای بودجه که توسط دولت تنظیم شده است، پیروی میگردد و در مقابل، حسابداری بازرگانی سیستم بودجه داخلی دارد که بودجه توسط سیاست های داخل سازمانی
تعیین میشود.
صورتهاي مالی
صورتهاي مالي آنها با هم متفاوت است، صورت سود و زيان از صورتهاي مالي اساسي برای موسسات بازرگاني است، در حاليكه در حسابداري موسسات دولتي به صورت دريافت و پرداخت يا صورت درآمد و هزينه اكتفا ميشود.
همچنين در حسابداري بازرگاني، ترازنامه وضعيت دارائيها و بدهيها و حقوق صاحبان سهام را در يك تاريخ معين نشان ميدهد، ولی در حسابداري دولتي دارائيهاي ثابت به محض خريد به حساب هزينه منظور ميشوند و انعكاس آنها در ترازنامه ميسر نيست.
لزوم رعايت كنترل بودجه اي
در حسابداري دولتي نگهداري حساب درآمد و هزينه به منظور كنترل بودجه مصوب صورت ميگيرد، لذا اهميت كنترل بودجه در سازمانهاي دولتي به اندازه اهميت اندازهگيري سود و زیان در حسابداري بازرگاني مهم است و از طرفی كنترل بودجه در موسسات بازرگاني به اندازه موسسات دولتي قابل اهمیت نمیباشد.
نرم افزارهای حسابداری مورد استفاده
یک تفاوت اساسی بین نرمافزار حسابداری دولتی و بازرگانی هدف استفاده از آنها است. معمولا در
دستگاه های دولتی، از چنین نرمافزارهایی برای اطلاع از جایگاه صندوق های دولتی استفاده میشود و در سازمان های خصوصی، حسابداری بازرگانی در خدمت رشد کسب و کار و نظم بخشیدن به حساب کتاب قرار دارد.
این نرم افزارها، از طریق جمع آوری اطلاعات مالی، به درک بهتر روند رشد کسب و کار و اطلاع از میزان دقیق موجودیها، بدهیها و غیره کمک میکنند که یک سازمان بتواند به حیات خود ادامه دهد.