با یک جستجوی کوچک در مورد تعریف مدیریت و رهبری در سایت های مختلف شاهد تعاریف متعددی می شویم اما در اینجا سعی شده تا تعریف جامع و کاملی از آنها حضورتان ارائه گردد و به برخی از ویژگی های مدیر و همچنین ویژگی های حائز اهمیت یک رهبر اشاره شود.
همانطور که می دانید تفاوت های بسیاری میان مدیر و رهبر وجود دارد، از برجسته ترین تفاوت آنها این است که مدیر بر سیستم ها و ساختارها تمرکز دارد در حالی که رهبر روی نیروی انسانی تمرکز دارد در نتیجه مدیر همیشه سعی بر کنترل دارد در حالی که رهبر مبنا را بر اعتماد می گذارد و همین رویکرد موجب شده تا نفوذ و دوام دستورات و فرامین رهبری در مقایسه با مدیر به مراتب بیشتر است.
مدیر افق دید کوتاه مدت دارد، رهبر نگاه بلندمدت دارد، همچنین در مدیریت بیشتر قدرت اداری و از بالا به پایین مورد استفاده قرار می گیرد در حالی که در رهبری پذیرش پیروان مطرح است و قدرت مبتنی بر جاذبه شخصی یا از پایین به بالا کاربرد دارد.
مدیریت :
فرایند بکارگیری موثر و کارآمد منابع مالی، انسانی، تکنولوژی، اطلاعاتی، مواد اولیه و زمانی از طریق POST CORB برای دستیابی به اهداف سازمانی در راستای نظام ارزشی مورد قبول جامعه است.
POST CORB شامل (برنامه ریزیPlanning ، سازمان دهی Organizing، جذب و بکارگیری نیروی انسانی Staffing، هدایت و رهبری Directing، هماهنگی Coordinating، گزارش دهی / گزارش گیری Reportingو بودجه بندی Budgeting)
مراحل برنامه ریزی:
1- شناخت وضعیت موجود.
2- تعیین وضعیت مطلوب.
3- تحلیل SWOT.
4- تعیین استراتژی.
5- اجرای استراتژی.
6- ارزیابی نتایج و مراحل برنامه ریزی.
شناخت وضعیت موجود:
اساسا کلیه شرکت ها و سازمان ها باید ماموریت یا همان رسالت خود را مشخص نمایند تا فلسفه وجودی آنها به وضوح روشن گردد.
تعیین وضعیت مطلوب:
منظور از تعیین وضعیت مطلوب که یکی از مهمترین اقدامات لازم و ضروری برای هر شرکت و سازمان در هر ابعاد اعم از کوچک، متوسط و بزرگ امری اجتناب ناپذیر می باشد یعنی تعیین چشم انداز یا همان آرمان هر سازمان که برای 15 تا 20 سال آینده مشخص می گردد.
تحلیل SWOT:
SWOT مخفف چهار کلمه شامل نقاط قوت Strength، نقاط ضعف Weakness، فرصت Opportunity و تهدید Threat می باشد و هر مدیری جهت مدیریت صحیح باید اشراف کامل بر هر چهار مورد در مجموعه خود داشته باشد تا به بهترین نحوه سازمان خود را مدیریت نماید.
تعیین استراتژی:
تعیین استراتژی بسیار حائز اهمیت می باشد، چرا که با استراتژی سازمان از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب خواهد رسید و مدیریت سازمان تصمیم می گیرد که از استراتژی تجویزی یعنی استراتژی از پیش برنامه ریزی شده استفاده نماید یا از استراتژی توصیفی که بسیار خلاقانه است.
اجرای استراتژی:
جهت اجرای هر چه بهتر استراتژی نیاز به حمایت و پشتیبانی کامل مدیریت، در نظر گرفتن منابع و امکانات و همچنین مشارکت دائمی مجریان با تدوین کنندگان استراتژی می باشد.
ارزیابی نتایج و مراحل برنامه ریزی:
طبیعتا بدون ارزیابی هرگز نمی توان به هدف اصلی دست یافت، جهت ارزیابی نتایج می توان از ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (IFE) ، ماتریس ارزیابی عوامل خارجی EFE)) و همچنین ماتریس کمی برنامه ریزی استراتژیک ( (Quantitative Strategic Planning Matrix) استفاده نمایید.
ویژگی های مهم یک مدیر:
- مهارت های ارتباطی
- اعتماد به نفس
- انعطاف پذیری
- انعطاف پذیری
- بها دادن به دیگران
- قاطعیت در تصمیم گیری
- مسئولیت پذیری
رهبری :
فرایند ایجاد ارتباط موثر و انگیزه مند به گونه ای که افراد با میل و رغبت خودشان دست به انجام کارها بزنند. در حقیقت رهبری تابع سلسله مراتب نیست و رهبران افرادی ریسک پذیر هستند که به دنبال تغییرات می باشند.
رهبر با نفوذ در قلب مجموعه و قدرتی که دارد، هدف را دنبال می کند، در مجموع برای یک رهبرهدف خیلی مهم است نه هزینه ها.
رهبران توانایی اعمال نفوذ دارند و طوری رفتار می کنند که دیگران حس کنند اگر بر خلاف میل آنها رفتار کنند موفق نمی شوند.
انواع قدرت:
- قدرت قانونی
- قدرت تخصصی
- قدرت تشویق
- قدرت تنبیه
- قدرت کاریزماتیک
- قدرت عرف
- قدرت ارتباطی
- قدرت در مرکز شبکه بودن
ویژگی های مهم یک رهبر:
- باهوش
- کلام رسا و نافذ
- الهام بخش و انرژیک
- تمرکز
- ابتکارعمل
- اشتباه پذیر و یادگیرنده
مقالات مرتبط :